Ηλεκτρικό αυτοκίνητο: 100 χρόνια ιστορίας
Γνωρίζατε ότι στις απαρχές της αυτοκίνησης το ηλεκτρικό αυτοκίνητο ήταν τόσο δημοφιλές όσο και ο ανταγωνιστής του που κινείτο με μηχανή εσωτερικής καύσης; Εντούτοις, η διάνοιξη μεγάλων αυτοκινητόδρομων στις αρχές του 20ου αιώνα και η δυνατότητα διάσχισης μακρών αποστάσεων ξεπέρασαν τις δυνατότητες των μπαταριών.
Σήμερα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα επανέρχονται στο προσκήνιο ως περιβαλλοντικά φιλική επιλογή, αλλά βρίσκονται αντιμέτωπα με την ίδια πρόκληση εξαιτίας της περιορισμένες αυτονομίας τους.
Ας δούμε όμως την πορεία της ηλεκτροκίνησης τα τελευταία 115 χρόνια.
1896: Τα πρώτα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα
Η εταιρεία Electric Car Co. παρουσιάζει ηλεκτροκίνητα ταξί στους δρόμους της Νέας Υόρκης το 1896 και μέσα σε τρία χρόνια κυκλοφορούν περισσότερα από 60. Τα ηλεκτρικά ταξί προορίζονταν για την αντιμετώπιση του προβλήματος συσσώρευσης όγκων καβαλίνας που άφηναν πίσω τους τα ιππήλατα οχήματα. Οι εταιρείες ταξί πίστευαν ότι δεν υπήρχε αγορά ιδιωτικών αυτοκινήτων διότι θα απαιτούσε τεχνικές γνώσεις για τον ηλεκτρισμό. Φυσικά διαψεύστηκαν καθώς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της εποχής ήταν εύκολα στη χρήση.
1900: τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων
Το 1900 κυκλοφορούσαν περισσότερα από 4000 αυτοκίνητα στους δρόμους- με κάθε τεχνολογία (ηλεκτρικά, εσωτερικής καύσης, ατμοκίνητα) να κατέχει ίσο μερίδιο αγοράς. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ξεκινούσαν γρηγορότερα από τα ατμοκίνητα και ήταν καθαρότερα από τα βενζινοκίνητα. Επίσης, τα κατάφερναν καλύτερα στο χιόνι, αλλά το κρύο εξαντλούσε γρηγορότερα την μπαταρία τους. Η μέση αυτονομία ήταν 56 χιλιόμετρα.
1908: η άνοδος των μηχανών εσωτερικής καύσης
Το 1908 ο Χένρυ Φορντ παρουσίασε το θρυλικό Model T με κόστος 850 δολάρια. Για να έχετε ένα μέτρο σύγκρισης, τα αυτοκίνητα της Anderson Electric, ενός από τους πλέον γνωστούς κατασκευαστές της εποχής κόστιζαν περί τα 2000 δολάρια. Οι μέθοδοι μαζικής παραγωγής που εφαρμόστηκαν στο φορντικό εργοστάσιο σηματοδότησαν την αρχή του τέλους της ηλεκτροκίνησης. Ακόμα και τότε η γυναίκα του Χένρυ, Κλάρα Φορντ χρησιμοποιούσε ηλεκτρικό αυτοκίνητο ως καθαρότερο και ευκολότερο στη χρήση μέσο.
1910: το ζήτημα της μπαταρίας
Εξαρχής το ζήτημα της μπαταρίας ήταν κομβικής σημασίας για την ηλεκτροκίνηση. Το 1910 η εταιρεία Edison διαφήμιζε “μπαταρίες με διάρκεια ζωής μεγαλύτερη του αυτοκινήτου”. Η μπαταρία νικελίου-σιδήρου της εταιρείας αντικατέστησε την μπαταρία μολύβδου, αυξάνοντας την αυτονομία από τα 100 χιλιόμετρα στα 160 χιλιόμετρα. Ωστόσο το άγχος της επαναφόρτισης και της συγκριτικά περιορισμένης αυτονομίας ήταν υπαρκτό.
1920: η “κατηφόρα” της ηλεκτροκίνησης
Η διάνοιξη δρόμων δημιούργησε την ανάγκη διανύσματος αποστάσεων μεγαλύτερων απ’ όσο επέτρεπαν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Σε πολλές αγροτικές περιοχές οι κάτοικοι είχαν πρόσβαση σε φτηνή βενζίνη από τα άρτι εξορυχθέντα κοιτάσματα του Τέξας, αλλά λίγοι είχαν ηλεκτρισμό. Ως το 1920, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είχαν σχεδόν εξαφανισθεί από την αγορά.
1973: ο “Μεσαίωνας” της ηλεκτροκίνησης
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 ως εκείνη του 1990 δεν υπήρξε αηιοσημείωτη παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε μεγάλη κλίμακα. Τα περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ήταν concept cars, πρωτότυπου σχεδιασμού ή πειραματικά και γίνονταν δημοφιλή μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις. Για παράδειγμα χρησιμοποιήθηκαν στην Αγγλία για μεταφορές και στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους ώστε να εξοικονομηθούν καύσιμα.
1996: η επιστροφή του ηλεκτρικού αυτοκινήτου
Το 1996 η General Motors αποκάλυψε το μοντέλο EV1, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο με αυτονομία 130 χλμ. Η εταιρεία κατασκεύασε το αυτοκίνητο, εν μέρει για να συμμορφωθεί με την οδηγία της αρμόδιας αρχής της Πολιτείας της Καλιφόρνια που απαιτούσε το 10% των οχημάτων στους δρόμους να έχει μηδενικές εκπομπές ως το 2003, μια οδηγία που στη συνέχεια αποσύρθηκε.
2006: μια αγορά πολυτελείας
Το 2006 η Tesla Motors, εταιρεία που πήρε το όνομά της από τον διάσημο Σέρβο εφευρέτη και συνεργάτη του Τόμας Έντισον, Νικόλα Τέσλα, παρουσίασε το Tesla Roadster. Με τιμή που ξεπερνούσε στην εποχή τα 100.000 δολάρια, το όχημα της Tesla στόχευε στα μεγάλα πορτοφόλια και ουσιαστικά αποτελούσε απόδειξη των δυνατοτήτων ενός ηλεκτροκίνητου μοτέρ.
2010: η νέα γενιά ηλεκτρικών αυτοκινήτων
Το αμιγώς ηλεκτρικό όχημα Nissan Leaf βγήκε στην αγορά το φθινόπωρο του 2010. Έχει αυτονομία 160 χιλιομέτρων και κοστίζει περίπου 35.000 δολάρια. Μέχρι στιγμής η εταιρεία έχει διαθέσει πάνω από 10.000 οχήματα, ωστόσο το πρόβλημα παραμένει το ίδιο με τις αρχές του 20ου αιώνα: μικρή αυτονομία και σχετικά υψηλό κόστος.